نخستین روزنامۀ تاجیکی و استقلال ملی
Authors
abstract
روزنامۀ بخارای شریف اولین مطبوعات فارسی ورارود و نخستین روزنامه به زبان فارسی تاجیکی است که به سعی و کوشش میرزامحی الدین و میرزاسراج و به سردبیری میرزاجلال یوسف زاده در امارت بخارا عرض هستی کرده است. این مقاله که با هدف بررسی فعالیت های گوناگون این روزنامه و سردبیر آن به نگارش درآمده است، بیش از همه به معلومات ص. عینی و در مرحلۀ نو به مقاله های استاد ولی صمد تکیه دارد. درخصوص بیداری فکری مردم و خودشناسی ملی تاجیکان در عصر جدید، نقش روزنامۀ بخارای شریف را نمی توان نادیده گرفت؛ حال آنکه با کمال تأسف این روزنامه و به طور کلی تاریخ مطبوعات ادواری آسیای میانه در ابتدای سدۀ بیستم، چنان که باید و شاید، از طرف محققان مورد توجه و بررسی قرار نگرفته است. اطلاعاتی هم که در برخی از رساله ها در این زمینه یافت می شود، در بیشتر موارد فاقد حقیقت های تاریخی اند. در این مقاله، ضمن معرفی برخی از این پژوهش های کم اعتبار، انجام پژوهش های ژرف و دقیق در این زمینه امری ضروری تلقی شده است. در ادامه نیز با تبیین سلسله مقاله های سردبیر روزنامه، میرزاجلال، به نقش او در جریان معارف پروری و اصلاحات تأکید شده است. نگارنده در پایان به این نتیجه رسیده است که روزنامۀ بخارای شریف و سردبیر روشنفکر آن، میرزاجلال، در تصویر و بیان دردهای زمین و زمان بخارا، بیداری و خودشناسی ملی تاجیکان نقش بسیار مؤثری داشته اند که تحقیقات جدی دربارۀ آن از وظیفه های اصلی روزنامه نگاران و ادبیات شناسان است.
similar resources
نخستین مکتب اصول جدید تاجیکی
از نخستین بنیان‌گذاران مکتب اصول جدید تاجیکی، عبدالقادر شکوری (1875-1943م) است. وی در آغاز در منزل خود به‌طرز اصول قدیم مکتب‌داری می‌کرد؛ اما به‌دلیل سختی و دشواری اصول تعلیم و تربیت قدیمی وآشنایی با روزنامۀ ترکی ترجمان و خواندن مقاله‌ای در این روزنامه دربارة مکتب اصول نو، به فکر تأسیس چنین مکتبی افتاد. وی همچنین از طریق مطبوعات آگاه شد که در استامبول مجله‌ای باعنوان تدریسات ابتد...
full textنخستین مکتب اصول جدید تاجیکی
از نخستین بنیان گذاران مکتب اصول جدید تاجیکی، عبدالقادر شکوری (1875-1943م) است. وی در آغاز در منزل خود به طرز اصول قدیم مکتب داری می کرد؛ اما به دلیل سختی و دشواری اصول تعلیم و تربیت قدیمی وآشنایی با روزنامۀ ترکی ترجمان و خواندن مقاله ای در این روزنامه درباره مکتب اصول نو، به فکر تأسیس چنین مکتبی افتاد. وی همچنین از طریق مطبوعات آگاه شد که در استامبول مجله ای باعنوان تدریسات ابتدائیه منتشر می ش...
full textاندیشة تشکیل ارتش ملی در نخستین دورة مجلس شورای ملی
با پیروزی نهضت مشروطه و تأسیس مجلس، اندیشة دفاع از استقلال و تمامیت ارضی کشور از سطح سیاست‌مردان به جامعه تسری یافت و دگرگونی مهمی در نگرش ایرانیان به قوای دفاعی کشور پدید آمد. انجمنهای ایالتی با پیش‌گامی در این مسیر، برای مشق نظامی مردم از مجلس درخواست مجوز کردند. این امر کنشها و واکنش‌هایی را در سطح مجلس، دولت و مردم برانگیخت؛ چنان‌که مجلسْ وزارت جنگ را به پاسخگویی دربرابر این امر واداشت ...
full textتحلیل محتوایی روزنامۀ حشرات‌الارض
روزنامۀ طنزِ انتقادی حشرات‌الارض توسط میرزاآقا بلوری طی سال‌های 1326 تا 1329ه.ق در تبریز منتشر می‌شد. این نشریه در دورۀ استبداد صغیر روزنامه‌ای بود که با استفاده از کاریکاتور انتقادی و طنز منتشر می‌شد. مطالب آن بیشتر از زبان غفار وکیل (دیوانۀ بازارگرد) و به‌صورت شعر طنزگونه چاپ و کاریکاتورهای آن به دست حسین طاهرزادۀ بهزاد کشیده می‌شد. کاریکاتورها بیشتر در انتقاد از پادشاه ضدمشروطه، سوءاستفاده وا...
full textMy Resources
Save resource for easier access later
Journal title:
رودکی ( پژوهش های زبانی و ادبی در آسیای مرکزی )جلد ۸، شماره ۱۶، صفحات ۶۵-۸۸
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023